Share

6. przystanek

6. przystanek

06

Główny gatunek drzew olszyn w Víz-völgy [dosł.: dolina Wody] to olsza czarna (Alnus glutinosa) z rodziny brzozowatych. Łatwo ją rozpoznać z prostego, często wielokrotnego (kilka pionów z jednej korzeni) pnia, w wieku starszym z ciemnoszarej, pękającej kory. Jej łacińska i węgierska nazwa (olsza lepka) pochodzi stąd, że młode pąki są lepkie, „kleiste”. Jej małe (1-1,5 cm) zdrewniałe „szyszeczki” (które nie są prawdziwymi szyszkami, tylko pseudo-szyszkami) wiszą na szypułkach, w stanie dojrzałym są brunatnoczarne. W warstwie koron lasu sporadycznie możemy także zobaczyć wierzbę kruchą (Salix fragilis) i graba pospolitego (Carpinus betulus). Warstwa krzewów zwykle nie jest zbyt rozwinięta. Przede wszystkim możemy tu zauważyć leszczynę pospolitą (Corylus avellana) i bez czarny (Sambucus nigra). Owoce pierwszego są zjadane głównie przez sójki i popielicowate, drugiego ptaki przez śpiewające pod koniec lata.

W kwietniu dno doliny  jest pokryte ziarnopłonami wiosennymi (Ficaria verna), kokoryczami pełnymi (Corydalis solida), zawilcami żółtymi (Anemone ranunculoides), złociami żółtymi (Gagea lutea) i żywokostami bulwiastymi (Symphytum tuberosum). Latem raczej możemy zobaczyć wyższe rośliny, z których najbardziej typowymi gatunkami są podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria), szczeć owłosiona (Cephalaria pilosa) i pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica).

Strumień w dolinie jest ważnym miejscem dla zwierząt, bo jest dość spokojny i idealny do picia wody. Dlatego, jeśli spokojnie spacerujemy, możemy łatwo spotkać sarny, jelenie, dziki, lub  zauważyć ślady polujących na nie wilków.

W olszynach – szczególnie porównując je z pobliskimi, zagospodarowanymi lasami – możemy znaleźć znaczącą ilość martwego drzewna: zwalone drzewa, żywe pni z martwymi gałęziami ze złamanymi wierzchołkami, i rozpadające się pniaki, poprzerastane niciami grzybni. Są one integralnymi  składnikami naturalnego lasu, zapewniając miejsce do życia, szczególnie dla grzybów, stawonógów i ptaków, ale korzysta z nich cały ekosystem – martwe drzewa służą za miejsca do odpoczynku, reprodukcji, odżywianie, oraz kryjówki licznych gatunków. W miękkim drewnie (olsza, wierzba) z przyjemnością kują dziuple różne dzięcioły, które możemy zauważyć wzdłuż brzegu strumieni, na przykład dzięcioł zielony (Picus viridis),  duży i średni (Dendrocopus major, D. medius), i największy gatunekna Węgrzech, dzięcioł czarny (Dryocopus martius), który wyróżnia się ze swoją „czerwoną czapeczką”. Dzięcioły odgrywają ważną rolę w ekosystemie, ponieważ ich dziuple później są zajmowane przez mniejsze ptaki, śpiewające, na przykład sikory, kowaliki, muchołówki białoszyje, ale także gołąb siniak (Columba oenas), którego obszar lęgowy też jest na tym terenie, również sobie by nie radził bez dzięciołów.

Wilgotny mikroklimat jest również korzystny dla licznych gatunków owadów. Możemy z nich wymienić przeplatkę maturną (Euphydryas maturna), owada z rzędu motyli, z rodziny rusałkowatych. Ten szczególnie ozdobny gatunek motyla dziennego prowadzi dość skomplikowany tryb życia, może przeżyć jedynie w lasach o naturalnej strukturze, na skraju tych lasów, gdzie są dostępne jego rośliny żywicielskie (przede wszystkim ligustr i miejskie gatunki jesionów).Leśny mikroklimat, który zapewnia przeżycie letnich upałów, i siedlisko, w którym nie jest niepokojony W miejscach, które są dla nich idealnym siedliskiem, widok wielkiej ilości przepłatek na dużych kwiatach roślin z rodzony selerowatych przywołuje klimat tropikalny.